13 feb’17 door: Henri Koek
Zondag 5 februari organiseerde de nieuwe technische leiding van de KNZB een eerste trainersdag in Nieuwegein. In een prettige ambiance gaf Marcel Wouda een lezing over het “effect van trainen” en kon er deelgenomen worden aan diverse discussie sessies. Hierbij een korte impressie.
foto: André Cats via twitter @waterpassie
Technisch directeur Andre Cats trapte af met een korte inleiding op de dag. Cats benadrukte dat een dag als deze niet gezien mag worden als een dag waar beslissingen worden genomen. Het gaat vooral om het uitwisselen van meningen, ideeën en argumenten. Cats nam zelf het voortouw door een voorbeeld wedstrijdkalender te presenteren zoals die in de komende jaren gebruikt zou kunnen worden. Verder kregen de verschillende gespreksonderwerpen kampioenschappen, wedstrijdkalender, MOZ, structuur, opleidingen, een korte inleiding en werd er een oproep gedaan om onderzoeksuggesties aan te dragen voor de onlangs geïnstalleerde zwemrekenkamer.
Marcel Wouda gaf daarna een presentatie over ‘effect van zwemtraining’. De hoofdcoach van het Nederlandse zwemmen nam zijn toehoorders mee naar de onlangs afgesloten trainingsstage in Malaga, waar onder sobere omstandigheden, naast de ‘gewone zwemtrainingen’ hard werd gewerkt aan de thema’s ‘normen en waarden’ en ‘stap-overnames’. Met name dat eerste onderwerp stond al langer op het verlanglijstje van Wouda die een pleidooi hield om ‘te beginnen met het einde voor ogen’. Het tweede onderwerp werd aangedragen door de zwemmers zelf.
Als je het over ‘effect’ van zwemtraining hebt is het ook zaak om te zorgen voor een goede leeromgeving. Wouda destilleerde uit de uiterst succesvolle programma’s waar hij ooit als zwemmer zelf in gezwommen heeft de belangrijkste gemene delers voor een geslaagd zwemprogramma. Zo was ‘De Zeester’ uit Uden in de jaren ’80 de enige zwemvereniging in Nederland die een eigen zwembad hadden gebouwd en daarin een van de meest succesvolle talentgroepen van Nederland aan het trainen hadden.
Begin jaren ’90 maakte Wouda deel uit van de trainersgroep van John Urbanchek waar destijds maar liefst 5 zwemmers uit de top 10 van de wereldranglijst op de 400m wisselslag actief waren en in aanloop naar de spelen van Atlanta ’96 en Sydney’00 trainde Wouda bij Jacco Verhaeren die, naar eigen zeggen, in die periode zijn meest succesvolle spelen voor zijn complete trainersgroep beleefde.
Volgens Wouda dragen die uiteenlopende programma’s de stuk voor stuk de volgende kenmerken met zich mee:
- Consequent
- Consistent
- Visie
- Doelgericht
- Steekwoorden: helder, duidelijk, simpel
Vervolgens zoomde Wouda nog even in op ‘techniektraining’. Wil je effect bereiken met techniektraining; focus je dan maximaal op 1 of 2 thema’s en laat dat in verschillende oefenvormen terugkomen. Doe techniekvoorbeelden zo goed mogelijk voor en maak koppeling tussen techniekaandachtspunten en sets.
Tot slot maakte Marcel bekend dat ze de ambitie hebben om vanuit de KNZB vaker ideeën voor techniek te communiceren. Marcel hield een verhaal waarbij hij het roteren bij de borstcrawl wil uitstellen tijdens het uitduwen. Later hierover vast meer nieuws vanuit de KNZB.
In het hele verhaal miste ik zelf nog twee onderdelen die mijn inziens wel bij dit onderwerp genoemd hadden kunnen worden. De beschikbare tijd was natuurlijk beperkt en wellicht dat ze later nog eens besproken gaan, maar als aanvulling op Marcel zijn verhaal stip ik ze nu even aan.
In de eerste plaats kun je natuurlijk alleen maar weten of je aanpak en datgene wat je doet het ‘effect’ heeft wat je beoogt als je de ‘effecten’ ook meetbaar maakt. Het nadenken over de manier waarop je het meetbaar kunt maken, testen en metingen an sich en de evaluatie daarvan…. Het zou een onderwerp kunnen zijn waar de KNZB wel een heel congres weekend mee kan vullen.
In de tweede plaats is het niet gegaan over ‘de comfortzone’. Wil je als trainer het effect van je training nog vergroten; dan is het zaak om na te denken over de manier waarop je je sporters uit ‘hun comfortzone’ kunt rammelen. Mensen ontwikkelen zich het snelst als ze net buiten hun comfortzone terecht komen. Je daar als trainer continue bewust van zijn en dat met enige regelmaat opzoeken zou wel eens een net die paar procentjes ‘meer’ effect kunnen opleveren die uiteindelijk het verschil kunnen maken.
Na de lunch was er ruimte voor de verschillende discussiesessies. Deze kenmerkten zich door de sfeer waarin iedereen de kans kreeg om zich uit te spreken; waar er veel respect was voor ‘andere meningen’. Zelf heb ik na afloop alleen maar positieve reacties gehoord over de dag in het algemeen, maar zeker over dit onderdeel in het bijzonder.
In de afsluiting kwam Andre Cats hier ook op terug. Hij benadrukte nogmaals dat er op deze dag géén beslissingen zouden worden genomen en dat er straks best eens andere besluiten kunnen worden genomen dan de indruk die nu misschien is gewekt. Toch wil dat niet zeggen dat er niets met de diverse meningen wordt gedaan. In tegendeel zelfs. De dag smaakt naar meer en de kans is groot dat de KNZB één of tweemaal per jaar een soortgelijke activiteit gaat organiseren.